ชินสุเกะ โยชิทาเกะ เป็นนักวาดและนักเขียนนิทานญี่ปุ่นที่มีแฟนๆ ชาวไทยติดตามผลงานอยู่อย่างอบอุ่น ออกเล่มไหนมาเป็นได้รับการพูดถึงอย่างอุ่นหนาฝาคั่ง ไม่ว่าจะเป็นด้านการเป็นนิทานเสริมพัฒนาการและนิทานอารมณ์ดี แล้วอะไรที่ทำให้เขาได้รับความนิยม ทำไมนิทานของเขาจึงเข้าไปอยู่ในใจเด็กๆ ทั่วโลกได้แม้จะเป็นนิทานญี่ปุ่น ลองมาหาคำตอบกัน
รู้จัก “ชินสุเกะ โยชิทาเกะ” นักวาด นักเขียน และคุณพ่อลูกสองผู้รักการดองหนังสือ
หากเสิร์ชชื่อของ ชินสุเกะ โยชิทาเกะ (หรือจะพิมพ์ว่า Shinsuke Yoshitake ก็ได้) ข้อมูลที่จะได้รับก็คือ เขาเกิดใน ค.ศ. 1973 ที่เมืองคะมะกูระ ดินแดนที่มีประชากรมากเป็นอันดับสองของญี่ปุ่น จบการศึกษาจาก School of Arts, University of Tsukuba เปิดตัวในฐานะนักเขียนนิทานด้วยนิทานภาพเรื่อง “ It might be an Apple” (ชื่อภาษาไทย – อาจจะเป็นแอปเปิลก็ได้นะ) ซึ่งได้รับรางวัลที่ 1 จากงาน MOE Picture Book Shop Award ครั้งที่ 6 นอกจากนั้นยังมีหนังสือเล่มอื่นๆ อีกหลายเล่ม เช่น Still Stuck (ชื่อภาษาไทย – เจ้าหนูเสื้อติด) Why do I Feel Like That? (ชื่อภาษาไทย – ทำไมฉันถึงรู้สึกอย่างนี้นะ) Can I build another me? (ชื่อภาษาไทย – ถ้าหากสร้างตัวปลอมของผมได้) เป็นต้น นอกจากนั้นยังได้รับรางวัลชนะเลิศอันดับ 1 จาก MOE Picture Book Shop Award ครั้งที่ 9 และได้รับรางวัลนี้เป็นครั้งที่ 3 ซึ่งสำหรับรางวัลนี้ ถือเป็นครั้งแรกที่มีนักเขียนได้รับรางวัลนี้ติดกันถึง 3 ครั้ง การันตีว่าผลงานนิทานของเขาเป็นนิทานคุณภาพและคุณพ่อคุณแม่ไว้วางใจได้แน่นอน
ส่วนชีวิตนอกเหนือจากงานวาดภาพประกอบและเขียนนิทานของเขานั้น เขาเป็นคุณพ่อลูกสองผู้ชอบซื้อหนังสือที่ไม่อ่านมาเก็บไว้ค่ะ
นิทานสไตล์ “ชินสุเกะ โยชิทาเกะ” เริ่มต้นจากการเป็นคุณพ่อ
ชินสุเกะ โยชิทาเกะ เคยให้สัมภาษณ์ว่า ชีวิตนักวาดและนักเขียนนิทานของเขาจะไม่เกิดขึ้นเลยหากเขาไม่มีลูก
เขาเล่าถึงแรงบันดาลใจและไอเดียที่ได้จากลูกๆ ของเขาว่า เวลาเขาอยู่กับลูก เขาได้เห็นว่าเด็กๆ ต่างโกรธและผิดหวังแบบเดียวกับที่เขาเป็นเมื่อครั้งยังเด็ก พวกเขารู้สึกแบบเดียวกัน โกรธในเรื่องที่ผู้ใหญ่ได้เปรียบเหมือนกัน ทำให้เขาเริ่มคิดว่า ‘ฉันจะเขียนสถานการณ์เหล่านี้ในงานของฉันละ’ และวาดนิทานขึ้นมาพร้อมกับนึกย้อนถึงสิ่งที่ได้เรียนรู้จากลูกๆ อย่างเรื่อง “ความลับของทรงผม” ที่เขาเล่าว่า เขาอยากวาดขั้นตอนเบื้องหลังของ ‘ทรงผมยุ่งเหยิงตอนเช้า’ ซึ่งทรงผมของลูกๆ ก็มักยุ่งเหยิงชี้ฟูในทุกเช้าเช่นกันจนกลายเป็นเรื่องสนุกประจำวัน อีกไอเดียหนึ่งคือมนุษย์มักไม่รู้สึกตัวยามหลับ นั่นทำให้ซานตาคลอสหรือแก๊งมนุษย์สุดแปลกจะมาหาคุณและยีผมคุณให้ยุ่งฟูได้เมื่อคุณหลับสนิท
นอกจากลูกๆ แล้ว ไอเดียสุดสร้างสรรค์ในนิทานของเขาเกิดจากการผสมผสานระหว่างสิ่งที่เขาคิดและเรียนรู้ในวัยเด็กกับความสนใจของเขาในวัยผู้ใหญ่ เขาเล่าว่าเขามักใส่สิ่งที่ชอบหรือสนใจในวัยเด็กในหนังสือของเขา แต่ก็อยากใส่สิ่งที่ตนเองในปัจจุบันสนใจด้วย เขาให้เหตุผลว่าอยากให้นิทานของเขาเข้าไปอยู่ในใจทั้งเด็กและผู้ใหญ่ “สำหรับผมแล้ว สิ่งที่มีคุณค่าที่สุดคือผู้ใหญ่กับเด็กมองหน้ากระดาษเดียวกันแล้วเห็นแตกต่างกันซึ่งเกิดจากสายตาของช่วงวัย ผมอยากวาดผลงานที่ทั้งเด็กและผู้ใหญ่สามารถสนุกได้ในแบบฉบับของแต่ละวัยครับ”
อาจบอกได้ว่า นิทานของชินสุเกะ โยชิทาเกะสามารถสนิทสนม เป็นเพื่อนซี้ของเด็กๆ (จนถึงบรรดาคุณพ่อคุณแม่) เพราะเขาเลือกเล่าด้วยสายตาและภาษาของเด็กที่เขาคิดและออกแบบมาอย่างดี เบื้องหลังความสนุกอารมณ์ดีของนิทานญี่ปุ่นชุดนี้เกิดจากทั้งไอเดียสร้างสรรค์และการออกแบบวิธีเล่าเรื่องที่คำนึงถึง ‘โลกของเด็ก’ อย่างมาก (เขาคิดละเอียดระดับที่เลือกใช้ลายมือตัวเองในบทพูดหรือข้อความต่างๆ ของตัวละครเด็ก เพื่อให้เด็กๆ ที่ได้อ่านภูมิใจว่าลายมือตัวเองสวยกว่าเขาเลยนะ)
“Thinking Skills ฉลาดคิดรอบด้าน” นิทานเสริมพัฒนาการจากญี่ปุ่นที่สนิทสนมกับเด็กไปแล้วทั่วโลก
“Thinking Skills ฉลาดคิดรอบด้าน” คือนิทานเสริมพัฒนาการด้านการคิดหลากหลายระดับผ่านตัวละครทั้งเด็กเล็กและเด็กโต เชื่อว่าความประทับใจแรกที่ทุกคนจะได้รับจากนิทานญี่ปุ่นชุดนี้คือความสนุก ชวนอารมณ์ดี “ฉลาดคิดรอบด้าน” มักเน้นการถ่ายทอดเรื่องราวเรียบง่ายในชีวิตประจำวันของครอบครัวเป็นหลัก แต่ได้รับการยอมรับทั้งจากในญี่ปุ่นและประเทศต่างๆ ว่าเป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านการคิดที่รูปแบบการคิดในนิทานทั้งจับต้องได้ รอบด้านและไร้กรอบ เพราะนิทานญี่ปุ่นชุดนี้โดดเด่นด้านการนำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับการคิดรูปแบบต่างๆ ไล่มาตั้งแต่ระดับพื้นฐานจนถึงระดับที่ซับซ้อนอย่างสร้างสรรค์ นอกจากนี้ เนื้อหาของนิทานทุกเล่มเริ่มจากความสงสัยสิ่งรอบตัว จากนั้นขยายวงการคิดและจินตนาการสู่ในมิติต่างๆ ทำให้เด็กๆ เข้าใจเรื่องราวได้ง่ายและคิดจินตนาการตามได้อย่างเป็นลำดับ
และนี่คือลิสต์นิทานขบวนล่าสุดของชุด “Thinking Skills ฉลาดคิดรอบด้าน” ที่จัดพิมพ์โดย Amarin Kids
อาจจะเป็นแอปเปิลก็ได้นะ (เหมาะสำหรับ 4 ขวบขึ้นไป)
เด็กผู้ชายคนหนึ่งเห็นแอปเปิลหนึ่งผลวางอยู่บนโต๊ะ แต่แล้วเขาก็คิดว่าถ้าหากแอปเปิลที่เห็นไม่ใช่แอปเปิลกันล่ะ บางทีอาจจะเป็นสิ่งอื่น อาจมาจากดาวอื่น หรือแม้กระทั่ง…ทุกคนอาจเป็นแอปเปิลก็ได้
เป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านการคิดอย่างมีเหตุผลและจินตนาการ ชวนเด็กๆ สนุกกับจินตนาการไม่รู้จบ
ต่อจากนี้จะเป็นอย่างไรนะ (เหมาะสำหรับ 4 ขวบขึ้นไป)
เรื่องราวหลังคุณปู่เสียชีวิตและเด็กชายพบสมุดจดบันทึกที่คุณปู่วางแผนชีวิตหลังความตายเอาไว้ว่าตายแล้วจะทำอะไรบ้าง สิ่งที่อยากทำก่อนจะไปเกิดใหม่ การได้อ่านบันทึกของคุณปู่นั่นสนุกแต่ก็ได้พบความจริงอื่นๆ ด้วยเช่นกัน
เป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านการคิดอย่างมีเหตุผลและจินตนาการ ชวนเด็กๆ เรียนรู้เกี่ยวกับชีวิตและความตาย
ทำไมฉันถึงรู้สึกอย่างนี้นะ (เหมาะสำหรับ 4 ขวบขึ้นไป)
เรื่องราวของการจัดการอารมณ์และความรู้สึกของเด็กผู้หญิงคนหนึ่ง ช่วยไม่ได้ที่เราจะไม่ชอบอะไรบ้างอย่าง เป็นความรู้สึกเหมือนมีฝนห่าใหญ่ตกใส่ จะทำอย่างไรดีถ้าหากเธอกำลังโกรธและหงุดหงิด
เป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านการคิดอย่างมีเหตุผลและจินตนาการ ทำให้เด็กๆ และผู้ใหญ่เข้าใจความรู้สึกของตนเองมากขึ้น
ถ้าหากสร้างตัวปลอมของผมได้ (เหมาะสำหรับ 4 ขวบขึ้นไป)
เรื่องราวของเคนตะที่ซื้อหุ่นยนต์มาช่วยเขาทำงานที่เขาไม่ชอบทำ หุ่นยนต์ถามเขาหลายคำถามเพื่อจะได้ทำงานได้อย่างสมบูรณ์ที่สุด ระหว่างนั้นที่เคนตะคิดคำตอบให้หุ่นยนต์เขาก็เกิดความสงสัยและได้เรียนรู้เกี่ยวกับการเป็นตนเอง
เป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านการคิดอย่างมีเหตุผลและจินตนาการ ชวนเด็กๆ มาสำรวจและรู้จักตัวเองมากขึ้น
นวดแล้วยืด (เหมาะสำหรับ 4 ขวบขึ้นไป)
เรื่องราวของเด็กชายที่สนุกกับการตื่นมานวดแป้งทุกเช้า เพราะยิ่งนวด ยิ่งยืด ยิ่งได้ผลลัพท์ใหม่ๆ!
เป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านการคิดและจินตนาการ ทั้งยังส่งเสริมให้เด็กกล้าทดลองสิ่งใหม่ๆ พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก
เจ้าหนูเสื้อติด (เหมาะสำหรับ 4 ขวบขึ้นไป)
เรื่องราวของเจ้าหนูที่ถอดเสื้อไม่ออก ทำอย่างไรเสื้อก็ยังติด เขาจึงต้องคิดหาทางใช้ชีวิตกับเสื้อที่ติดอยู่บนหัว
เป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านจินตนาการ คิดอย่างเป็นเหตุเป็นผลและคิดสร้างสรรค์ ให้เด็กๆ กล้าตั้งคำถามและกล้าแสดงออก
ความลับของทรงผม (เหมาะสำหรับ 4 ขวบขึ้นไป)
เล่าที่มาทรงผมยุ่งเหยิงทุกเช้าของเด็กหญิงคนหนึ่ง แท้จริงแล้วเป็นฝีมือของแก๊งมนุษย์ลึกลับหรือนี่!
เป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านจินตนาการและการคิดสร้างสรรค์ ชวนเด็กๆ มาลุ้นกับกระบวนการแปลงโฉมเพื่อทรงผมยุ่งเหยิง หน้าต่อไปจะเกิดอะไรขึ้นนะ?
นิทานเสริมพัฒนาการจากญี่ปุ่นที่ถ่ายทอด “ความเป็นเด็ก” ได้อย่างชัดเจน
แม้นิทานของชินสุเกะ โยชิทาเกะบางเล่มอาจสร้างความลังเลใจให้กับคุณพ่อคุณแม่เพราะวิธีการเล่าแบบใหม่ๆ อย่างเรื่อง “ความลับของทรงผม” ที่เล่าเรื่องราวความฝัน (?) ของเด็กหญิงหัวชมพูด้วยภาพแทนคำบรรยาย หรือ “อาจจะเป็นแอปเปิลก็ได้นะ” ที่เล่าถึงจินตนาการไร้กรอบของเด็กชายต่อแอปเปิลหนึ่งลูก จนพ่อแม่อาจหวั่นใจว่าลูกของตนจะอ่านเข้าใจไหม ก็ขอให้มั่นใจได้ว่านิทานชุด Thinking Skills ฉลาดคิดรอบด้าน คือนิทานที่แสดงถึงโลกของเด็กได้อย่างชัดเจนและคุยกับเด็กๆ ด้วยภาษาเดียวกัน (นี่อาจเป็นเคล็ดลับที่ทำให้นิทานของเขาสนิทสนมกับเด็กๆ ทั่วโลกได้แม้จะเป็นนิทานญี่ปุ่น)
คุณสุธีรา ศรีตระกูล ผู้แปลนิทานชุดนี้ เล่าถึงเด็กๆ ในนิทานของเขาไว้ว่า “เด็กๆ ในหนังสือของคุณโยชิทาเกะแตกต่างกับเด็กในหนังสือนิทานที่เคยอ่านมาโดยสิ้นเชิง เด็กๆ สไตล์โยชิทาเกะมีอิสรภาพทางความคิดและการกระทำ คิดนอกกรอบ ทำให้ผู้อ่าน (โดยเฉพาะผู้ใหญ่ที่อาจจะยังไม่รู้จักเด็กดีนัก) คาดเดายากว่าจะเรื่องจะดำเนินไปในทิศทางใด” และให้ความเห็นว่าจุดนี้น่าจะเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งที่ทำให้หนังสือของเขาเป็นนิทานเสริมพัฒนาการด้านการคิดที่นิยมมากในกลุ่มนักอ่านผู้ใหญ่และเด็กทั้งในและนอกประเทศญี่ปุ่น
ขณะเดียวกัน นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ “คุณตาหมอ” ผู้เขียนคำตามให้นิทานชุดนี้ทั้ง 16 เล่ม (เป็นครั้งแรกที่คุณหมอเขียนคำตามให้นิทานอีกด้วย) ก็เล่าถึงเด็กๆ ในนิทานชุดนี้ไว้ว่า หัวใจสำคัญของความเป็นเด็กในนิทานชุดนี้คือ “ที่นี่และเดี๋ยวนี้” “คิดอะไรก็พูด คิดอะไรก็ทำ” และ “ความคิดเชิงรูปธรรม” “แม้เด็กๆของชินสุเกะมีความคิดแปลกใหม่มากเท่าใดก็ตาม แต่เกือบทั้งหมดเป็นความคิดที่ตรงไปตรงมา วางอยู่บนฐานของการมองโลกและคิดเชิงรูปธรรม ไม่มีสัญลักษณ์อะไรซับซ้อน” คุณหมอยังแนะนำให้ลองอ่าน นวดแล้วยืด หนังยางแสนรักของฉัน และความลับของทรงผมอีกด้วย
บทความโดย Amarin Kids
เข้าใจเด็กๆ มากขึ้นกับนิทานชุด
Thinking Skills ฉลาดคิดรอบด้าน
เรื่องและภาพ ชินสุเกะ โยชิทาเกะ
แปล สุธีรา ศรีตระกูล
คลิกที่นี่เพื่อสั่งซื้อได้เลย
อ้างอิง
Amarinbooks, ชวน “คุณตาหมอ” มองตัวละครเด็กๆ ในนิทานของชินสุเกะ โยชิทาเกะ, https://nakscoops.amarinbooks.com/talk-with-mhor-prasert-about-child-in-shinsuke-story/
Amarin Kids, เรื่องของเด็ก ความเป็นเด็ก ชีวิตโลกไม่สวยของพ่อแม่, https://www.facebook.com/AmarinKidsPublishing/posts/pfbid0uvsu3qU5YBY6FvLqkYML96VL3FdM7B9tZcZxfWkqHbXNLgaXLR14bvL8XkSnJQ25l
COPIC Japan, Shinsuke Yoshitake, https://copic.jp/en/collaboration/illustration/yoshitake-shinsuke/